Uyumlaştırılmış kod olarak bilinen HS code sorgulama ile ithalat ve ihracatta ürünlerin sınıflandırılması görülebilir. Uyumlaştırılmış kodlar ile gönderilerin nereye gittiği ya da gönderilerden kimin sorumlu olduğu gibi pek çok farklı bilgi alınabilir. Bu kapsamda ülkeye bağlı olarak uyumlaştırılmış kodlar HC, HTS, Ürün kodu veya tarifesi olarak isimlendirilebilir. Bu kapsamda HS code sorgulama ile hangi türde ürünün gönderileceğinin yanında vergilendirme sistemi ve denetlemelerinde de bilgi sahibi olunabilir. 

 

Aynı zamanda HS koduyla ilgili önemli noktalar arasında ilk altı hanenin 183 ülkede aynı olduğu, kalan rakamların ise ülkeye göre özgü bir hal aldığı bilinir. Aynı zamanda Avrupa ihracat beyanları genellikle sekiz rakam gerektirirken ithalat beyanlarının on rakam gerektirdiği oldukça önemlidir. ABD beyanları da on rakam gerektirir. Ürünlerin açıklaması HS kodunu belirler iken HS kodu değer ve para biriminin yanında gümrük vergisi ve vergi oranlarını belirler. 

 

Türkiye’de GTİP yani gümrük tarife istatistik pozisyonu olarak isimlendirilen gümrük tarife cetvelinde 12 haneli kodu bulunur. HS code sorgulama için kullanılan HS kod olarak bilinen GTİP Harmonize ait kod ya da Harmonize ait sistem olarak adlandırılabilir.

 

 

HS code nedir konusunda HS code olarak isimlendirilen kodlar gümrük örgütünün harmonize sistem komitesi tarafından düzenlenir. Bu kapsamda HS kod dünya ticaretinin neredeyse %98’ine tekabül eder. Sözcük anlamına bakıldığında ise ticarete konu durumdaki eşyaların sınıflandırılması amacı doğrultusunda geliştirilen uluslararası numaralar olarak isimlendirilebilir. 

 

HS kod diğer bir tabir ile GTİP dünya gümrük örgütü kodu olarak yer alır. HS code sorgulama için kullanılan altı haneli olan HS kodu dünya gümrük örgütüne dayanarak harmonize sisteminin kullanılması dolayısıyla harmonize sistemi kullanılan ülkeler tarafından tercih edilir. Harmonize sistem 01 ila 97 arasındaki rakamlar ile başlar. Bunun devamında ise Romen rakamları ile tarif edilir. Türkiye altı haneli koddan sonra 8,10 ve 12 haneli olmak üzere daha detaylı olarak tarifler ile sınıflandırılır. 

 

Bu kapsamda Avrupa birliği ülkelerinin ticaret istatistiklerinin daha detaylı bir şekilde inceleyebilmesi için kombine nomanklatür ile sekiz haneli ortak kodu kullanır. AB kombine nomanklatür birlik üyelerinin detaylı bir şekilde incelenmesini sağlar. Türkiye ise Avrupa birliği ile ortak gümrük birliğine sahip olması dolayısıyla sekiz haneli kod ve ürün grupları Avrupa birliği ülkeleri ile aynı olur. HS code sorgulama ile bulunan 12 haneli kod olan GTİP ürünlerin en detaylı fazlar ile sınıflandırıldığı, istatistiksel amaçlarla kullanılan ve gümrük vergilerinin uygulandığı kodlardır.

 

 

HS code sorgulama için HS kodu alabilmek adına öncelikle TÜİK’in sitesinden aranan bilgilere ulaşılabilir. Türkçe olması dolayısıyla TUİK kullanılabilirken internet üzerinde İngilizce olan pek çok kaynağın bulunması da mümkündür. Ürünün ne olduğunun tanımlarda aranması sonucunda sınıflamalar sekmesinde güncel olan GTİP ve istenilen tarihi seçilmesinin ardından ara butonuna basılır. Bu noktada HS code sorgulama için güncel tarih ve güncel GTİP oldukça önemlidir. Çıkan sonuçların arasında ise ürün için en ideal tarifi tanımlayan kodun bulunması mümkündür.

 

Aynı kod altında birçok tanımlama bulunur. Bu kapsamda ince elenip sık dokunarak HS code sorgulama adına doğru bir şekilde hareket edilebilir. Altı basamak sonrasında ise ikili basamaklar için daha ayrıntılı tanımlama yapılabilir. HS kodu nasıl bulunur konusunda TÜİK dışında kullanılabilecek HS kod siteleri bulunur. GTİP numarasının doğru bir şekilde yazılması sonucunda aramalar yapılabilir ve ürünlerin görselleri incelenebilir. Bu şekilde doğru tespit edilmesi sağlanır. Bu tür işlemlerin dışında gümrük müşavirlerine danışılması sonucunda konu hakkında destek alınması da oldukça etkili yöntemler arasında yer alır.

 

 

HS Code sorgulama için ithalat ve ihracatta kullanılan 12 haneli GTİP kodları sınıflandırılır. Bu şekilde HS code listesi bölüm başlıkları ve açıklamaları ile kullanılacak olan kodunu bulunması mümkündür. Örnek verilmesi gerekirse sanat eserleri, koleksiyon eşyası ve Antikalar 97 ile 99 fasılları arasında yer alır. Aynı zamanda hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar ve bunların parçalanma ürünleri, hayvansal veya bitkisel mumlar, hazır yemeklik katı yağlar ise 15 faslı içerisinde bulunur. 

 

Kimya Sanayi ve buna bağlı sanayi ürünleri ise 28 ile 38 fasılları arasında yer alır. Bu tür sınıflandırma ile HS code sorgulama rahatlıkla yapılabilir. Fasıllar arasında detaylı aramalar yapılabilir. 6 hanenin yazılmasının ardından daha detaylı şekilde sınıflandırmalar görülebilir. Böylelikle en doğru kodların bulunması söz konusu olur. Bu noktada HS code sorgulama için güncel GTİP numarasının kullanılması ve güncel tarihin yazılması oldukça önemlidir. Ancak ürünlerin tam olarak anlaşılamaması durumunda gümrük müşavirine danışılması net bir sonucun ortaya çıkarılmasını sağlar.

 

 

HS kod 8,10 ve 12 haneli olmak üzere hanelere sahiptir. Bu doğrultuda HS code kaç haneli sorusuna verilebilecek yanıt için altı haneli armonize sistemi, sonraki iki hane ise kombine nomanklatür kodu ve ardından gelen iki hane milli alt açılım kodu ve 12 haneye tamamlayan kod ise istatistiksel açılım kodu olarak ifade edilir. Bu doğrultuda tüm dünya ile ortak olarak altı haneli kod kullanılır. HS Code sorgulama da 6 haneli kodun yazılması ile ürün detaylarına daha kolay erişilebilir. Ancak Türkiye içerisinde beraberinde eklenen kodalar daha fazla açıklama yapar. 

 

6 hanenin ardından Avrupa birliğine üye olan ülkeler ticari tesislerini incelemek için kombine nomanklatür adlı sekiz haneli ortak kodu kullanır. Bu doğrultuda HS kodu 2 ile sekiz haneli kod eklenir. Türk gümrük tarife cetvelinde ise on haneli olan mali altı açılım kodu pratikte kullanılmamaktadır. Ancak farklı vergi uygulamaları için açılan pozisyonlardır. Genel olarak gümrük vergileri 12 haneli kodlar ile belirlenir. 12 haneli olan GTİP HS Code sorgulama ile en detay bazlı sınıflandırmalar görülebilir. HS kod ile ürünlerin gümrük vergilerinin uygulanması, istatistikler amaçlar ile kullanılması söz konusu olur.

 

 

HS Code ne işe yarar sorusuna verilebilecek yanıt ticarete konu durumdaki eşyaların sınıflandırılması ile geliştirilen uluslararası numaralar olacaktır. Bu kapsamda Türkiye’de gümrük tarife istatistik pozisyonu olarak GTİP adı verilen HS kodu kullanılır. GTİP ve HS kod aynı anlama gelir. HS kodu ile gümrük içerisinde ithalat ve ihracat konusunda yapılan sınıflandırmalar görülebilir. En detay bazlı sınıflandırmalar ile uygulanacak gümrük vergilerinin anlaşılması söz konusu olur.

 

Sınıflandırma sonucunda her ürünün ihracatta kendisine has numarasının bulunması sağlanır. Ürüne has numaralandırma sistemi ile ticarette bir standart doğrultusunda hareket edilir. Bu standardı ile dış ticaretin işlemesi söz konusu olur. HScode sorgulama sonucunda hedef pazar tespiti, ürüne ait gümrük vergileri, ürüne ait ihracat ve ithalat verileri ve ürüne uygulanacak kota kısıtlamaları gibi pek çok bilgi elde edilir. Bu açıdan HS kodu dış ticaretin işlemesi için oldukça önemlidir. HS code sorgulama ile tüm sınıflandırmalara ve verilere ulaşılarak hareket edilir.