30-06-2020 11:10'de Oluşturuldu
Son Güncelleme : 02-09-2024 14:19
Uluslararası Hava Yolu Kargo Servisi
İçindekiler
Yurtdışı kargo İlaç Gönderimi
Yurtdışından ülkemize ilaç transferi mahsusen medikal ihtiyaçlar acilse çok önemlidir. Tıbbi alanda yapılan lojistik yasal kuralları, taşıma şartları açısından kompleks süreç içerir. Yurtdışı ilaç temini sağlanırken çeşitli taşıma yöntemleri olur. Havayolu yurtdışı ilaç gönderme, ilaçların en seri şekilde gitmesini sağlamak adına seçilir. Yurtdışı kargo ilaç gönderi süresi genel olarak süre 1-3 gün olmaktadır. Yurtdışı ilaç kargo ücreti nedir? Gönderimi yapacak lojistik şirketine göre fiyatlar değişiklik gösterir. Yurtdışı ilaç kargo kaç günde gelir? ilaç lojistiği yapan kargolar UPS, FEDEX, DHL uluslararası kargo şirketleridir, uygulanan spesiyal kurallar, hızlı gönderi yöntemleriyle hizmet verir.
Ülkemize ilaç gönderimi yapılabilmesi yurtdışı ilaç gönderimi sonrasında doktor reçetesiyle gerçekleşir. Reçete gönderimi sağlanan ilaçların Türkiye gümrük noktalarından sorun olmadan geçmesini sağlar. İlaçların Türkiye’ye girişi Sağlık Bakanlığı’nca düzenlenir, bakanlığın onayı şarttır.
Yurtdışı ilaç gönderimi yasak mı? Türkiye’ye yurtdışı ilaç sipariş söz konusu olduğunda dikkat edilmesi lüzumlu diğer husus mutlaka ilaçların ruhsatının olmasıdır. Ruhsat mevcut değilse, gümrük firması aracılığıyla, şahsi ihtiyaç dolayısıyla geçici ithalat kuralları uygulanır. Ülkeye ait kuralları düşünülerek iletilen ilaçlarda adet sınırlandırmaları mevcuttur. Uzun sürmeyen tedavi amacı varsa bir iki aylık bulunması uygun miktar yurtdışı ilaç sipariş müsaade edilir.
Yurtdışı ilaç kargo yapılırken paketin ne içerdiğiyle alakalı doğru bilgiler iletilmelidir. İlaçların ticari amaçla gönderilmediği anlarda kişisel amaçlı olacağından gönderildiği belirtilmelidir. Türkiye’ye gelen ilaçlardan gümrük vergisi alınabilir. Tek istisnası şahsi tedavilere gönderiler bir iki ayla sınırlı miktarda ilaçlar gümrük vergisinden muaftır.
İlaçlar dış, iç ortam sıcaklıklarına duyarlıdır. Bu sebeple sıcaklık denetimi yapılmalı, soğuk zincirde taşınmalı, ısının korunduğu ambalajlar kullanılmalıdır. İlaçların Türkiye’ye gönderiminde zarar görmemesi paketlemenin sağlam yapılmasına bağlıdır. Paketlerin üstünde ilaçların adı, içerik detayı, son kullanma tarih, nasıl saklanacağına dair bilgiler olmalıdır.
ve uluslararası kargolar yurtdışı tıbbi transfer hizmetleri verir. DHL Medical Express, FEDEX Healtcare Solutions ilaç taşıyan firmalar arasındadır. PTT kargoyla ilaç taşınır mı? Belli denetimlere tabi şekilde gönderilebilir. DHL ile ilaç gönderimi düşünüldüğüne alanında yetkinliği vardır, hızlı, sağlam biçimde alıcıya ulaşmasını sağlar. İlaç taşıma esnasında olabilecek zarar, kayıplara karşı mutlaka sigorta yaptırılmalıdır. Bilhassa değeri yüksek geniş çapta olması zor ilaçlar düşünüldüğünde sigortalı kargo gönderimi kritik önem taşır.
İlaçların acil ihtiyaç sebebiyle gönderimi sağlanacaksa firma telefon numaraları, müşteri hizmetleriyle yurtdışı kargo ilaç iletişimi kurulur. Hızlı uçak kargo transfer hizmeti istenilebilir. Ülkeye girişi yasak, kısıtlı ilaçlara mahsus icazet alınabilir. İlaçlar gönderilmeden muhakkak yasak içerikleri araştırılmalıdır.
Yurtdışı ilaç sipariş maliyetleri nedir? Sorusunun cevabı ilacın ne kadar hızlılık gerektirdiğidir. Çok hızlı ulaşması zaruri ilaçlarsa hava yoluyla yurtdışı ilaç sipariş yapılmalıdır. Gönderinin hacmi, ağırlığı, teslimat zamanına göre değişiklik gösterir. İlacın niteliğinde göre ısı kontrollü taşıma şekli, kargo paketleme, sigorta ilave hizmetleri alınırsa giderler artacağından kargo ücreti de artacaktır.
İlaç Gönderimi için Gümrükte İstenen Belgeler
İlaç reçetesi
İlaç Prospektüsü
Sağlık raporu
Sosyal sağlık bilgileri
İlaç kullanma sebepleri
Diğer belgeler
Yurtdışı Kargo İlaç Gönderimi Gümrük
Yurtdışından Türkiye’ye ilaç teslimatında üzerinde dikkatle durulması, lazım tüm bilgi, yasal belgelerin, nasıl taşınacağının dikkatle hazırlanmasını gerektiren bir süreçtir. Profesyonel hizmet veren transfer şirketleri, gümrük danışmanlarıyla çalışmak sürecin sorunsuz ilerlemesini sağlar.
Ülke dışından Türkiye’den ilaç gönderme gümrük noktasında belli belgelerin verilmesi gereklidir. Belgeler, ilaçların kanunlara uygun ithal edilmesinin sağlanması için istenmektedir. İlaç lojistik esnasında gümrükte istenen temel belgeler vardır.
Yurtdışı kargo ilaç nereden alınır? Yurtdışı ilaç kargoda doktor onaylı mevcut reçete gereklidir, Türkçe bir reçete değilse noter tasdikli Türkçe tercümeyle. İlaçların fatura bilgileri gümrük noktasında görevlilere sunulmalıdır. Fatura içerinde alıcı ismi, adedi, birim fiyatı, toplam tutarı mevcuttur. Yabancı dilde yazılmışsa Türkçe tercüme edilmesi gümrük için faydalıdır.
İlaçların ithalat izinleri, ruhsatları mutlaka olmalıdır. Yurtdışına ilaç gönderme için çareler Sağlık Bakanlığı ithalat iznine tabidir. Öncelikle reçeteli, denetimli ilaçlar adına gümrük geçiş prosedürü son derece önemlidir. Türkiye’de ruhsatı mevcut olmayan ilaçların dış alımıma müsaade verilmemektedir. Fakat, kişisel ihtiyaç gerekiyorsa belli miktarlarda ilaç tedarikine ruhsat verilmektedir.
Gümrük beyanlarında gönderilen ilaçların eksiksiz bildirilmelidir. İlaç ismi, ticari ismi, hangi formda olduğu şurup, tablet olabilir değer, adedi net olur. Beyanda gümrük alıcı bilgileri doğru, noksansız bildirilmelidir. İlaçların transfer belgelerinin olmalıdır. Hava, deniz yolu kullanılan ilaçlara taşıma belgeleri bildirilmelidir. Belgeler kargonun taşınmasıyla alakalı tüm bilgileri kapsar. İlaçların taşıma sürecini gerçekleştirecek kargo şirketleri tarafından düzenlene belgelerde gümrük noktasında iletilebilir.
Yurtdışına ilaç gönderme olabilecek zarar, kayıp durumlarında mağduriyetin giderilmesi için sigorta yapılmışsa, sigortaya dair belge, poliçeler gümrük merkezine verilebilir. İlaçların içeriğinde denetimli maddeler mevcutsa yine ek müsaade, sertifika gereklidir. Reçete belgeleri gönderici ülke, alıcı ülke Türkiye tarafından sağlanır. Birtakım ilaçlarda kalite sertifikası, GMP sertifikası olmalıdır. İlacın kaliteli üretim, güvenli olduğunu belgelendiren sertifikalardır.
İlaçların kişiye ilişkin kullanım adına gönderildiğini içeren beyan istenir. Yine ilaçların son kullanma tarihinin sunulması talep edilebilir. İsteğe bağlı Türk Standartları Enstitüsü uygunluk belgesi ülkemizde ruhsatı olmayan ilaçlar için talep edilebilir. İthalat, ihracatı yapılacak ilaçlar için sunulması ek süreli belgedir.
Gümrük merkezinde mukteza harç, vergiler ödenir, ödemelere ilişkin belgeler de gümrükte beyan edilebilir. Yurtdışı ilaç temini Türkiye’den gönderilirken hukuki düzenlemelere uyulup, lazım belgelerin noksansız sunulması talep edilir. Reçeteli ilaçlar söz konusuysa gümrük sürecinin herhangi bir takılma olmadan ilerlemesi adına tüm belgelerin olması, profesyonel destek olmalıdır. Gümrük danışmanları, yurtdışı ilaç kargo konusunda uzman kargo şirketleriyle çalışmak sürecin hızlı ilerlemesini sağlar.
Yurtdışına Kargo İlaç Gönderimi Yasal Düzenlemeler
Yurtdışı ilaç girişi ithalat ihracatı belli kısıtlamaları, yasal düzenlemeleriyle yurtdışı ilaç kargo gönderimi olur. Prosedürler, gönderilecek ülkeye, ilaç içeriğine, adedine, ne amaçla gönderildiğine bağlı değişir. Kişi taleplerinde, ülkemize gelen ilaçlarda reçete gerekmektedir, reçetesiz yurtdışı ilaç getirme mümkün olmaz. Gönderimin yapılacağı ülke gümrük prosedürleri ilaçların dış alımına cevaz vermelidir.
Reçetesi olmayan ilaçlar, sınırlı miktarda özel kullanım için gönderilebilir. Fakat gönderilecek ülkenin ilaçların ülkeye girişine ithalat gümrük geçişi verip vermeyeceği araştırılmalıdır. Her ülkede ilaç ithalat uygulamaları vardır. Ağrı kesici ve antidepresan ilaçların ithalat ihracatı kimi ülkelerde tamamen yasaktır, belli şartlara bağlar. Alıcı ülkelerde reçeteli ilaç dış alımı çok sıkı kontrollere tabidir.
Gönderi içeriğinin doğru beyanı, gerekli belgelerin verilmesi zorunlu olmaktadır. Aksi halde ilaçlar gümrükte takılıp, gönderici ülkeye geri gider. Uyuşturucu madde içeren ilaçların yurtdışı ilaç temini, başka ülkelere gönderim yasaktır veya çok sıkı denetimlere gerektirir. Avrupa ve Amerika ülkeleri gönderimi kesinlikle yasak ilaçlar mevcuttur, gönderilmesi durumunda ciddi hukuki sonuçlar doğurur.
Yurtdışı kargo şirketler, yurtdışı ilaç kargo kabul etmemektedir. Kargo firmasıyla iletişime geçilerek şirket politika, uygulamalarının kontrolü sağlanmalıdır. Birtakım ilaçlar gönderilirken soğuk zincir lojistiği gibi hususi transfer şartları mutlaka sağlanmalıdır. Gönderimlerde Uluslararası ilaç kargo hizmetleri veren firmalarca yapılır. Yurtdışı kargo ilaç temini kargoyla ilaç gönderisi zaman zaman eczane, tıbbi şirketler tarafından yapılır. Resmi kanallardan yapılan transferlerde devletle ilgili süreçler daha basit yönetilir.
Kargo ile ilaç göndermek yasak mı? Değeri yüksek, üretimi az ilaçlar adına meşru danışmanlık alınması problemsiz gerçekleşmesini sağlar. Birçok devlet gıda takviye ilaçları, bitkisel ilaçların ülkeye alınmasını tamamıyla yasaklayabilir. Böyle durumlarda gönderim sağlamaya teşebbüs etmek kanun ihlali olacağından cezalara neden olabilir. Şahsi kullanım durumunda ilaç alımına serbestlik verilebilir, belli adet sınırları vardır. Adet kısıtlamaları aşılmışsa ilaç gümrükte kalır ya da geldiği ülkeye geri gönderilir.
Öncelikle ilaç istenen ülkenin gümrük, ithalat kuralları ayrıntılı araştırılmalı, bilinmelidir. Yurtdışı ilaç kargo gönderimi gerekli resmi belgeler hazırlanmalı, yanlışlık olmamalıdır. Bilgilerin doğru beyanı gümrükte sorun çıkmasını önler. Doğrudan yurtdışı ilaç sipariş zor, riski fazlaysa başka yöntemler denenebilir. Yerel eczane, ilaç depolarından gönderim talep edilebilir.
Sonuçta yurtdışına ilaç gönderme mümkündür fakat, lojistik etkenler dikkate alınmalıdır. Gönderim yapılmadan önce hem alıcı hem gönderici ülke düzenleme, yasaklamaları göz önüne alınmalıdır.
Ülkemizden yurtdışına ilaç gönderme çok yapılan bir uygulama değildir. Sıkı kurallara tabidir, pek çok ülkede ilaçların kişi adına gönderilmesine de onay verilmez. Bireysel taleplerle ilgili ayrıcalıkları mevcuttur.
Başka ülkeye yurtdışı ilaç getirme yapılacaksa doktordan alınan reçete, medikal rapor gerekmektedir. İlaçların yalnızca alıcı kişi adına talep edildiği ispatlanmalıdır. Mahsus hallerde Sağlık Bakanlığı, başka yetkili kuruluşlardan hususi geçiş izniyle yurtdışı ilaç kargo hızlı ilaç gönderilir mi? Sorusunun cevabı acil hallerde konsoloslukların girişimleriyle yurtdışı ilaç kargo söz konusu olabilir.
Süreçler oldukça karmaşık olabilir ve ülkenin gümrük kuralları, gönderilen ülkenin yasaları, ilaçların türü gibi çeşitli faktörlere bağlı değişebilir. Yurtdışı İlaç getirme planlıyorsanız, öncelikle ilgili resmi makamlara danışmak en güvenli yol olacaktır.
Yurtdışı Kargo İlaç Gönderimi Kuralları
Kargoyla ilaç taşıma hem legal düzenlemeler hem de taşıma koşulları açısından dikkatle yönetilmesi gerekli bir süreçtir. Gönderilen ilaç reçeteliyse ilacın gönderildiği kişiye dair reçete düzenlenmiş olmalıdır. İlaçların yasalara uygun taşınması için önemli bir ayrıntıdır.
İlaçların gönderileceği ülke yasal kurallar bilinmelidir. Gümrük, dış alım kuralları, yasaklı ilaç listesi araştırılmalıdır. Ağrı kesici ilaçları almak izne tabi olabilir. Uluslararası tüm kargo şirketleri yurtdışı ilaç gönderme hizmetler verebilir. İlaç kargo hizmetiyle yapılan ön çalışmalar kargo gönderimi sırasında yaşanabilecek aksaklıkların, duraklamaların önlenmesini sağlar.
Hangi kargo firması seçildiyse o firmanın ilaç taşıma kuralları öğrenilmelidir. Yurtdışı kargo şirketleri ilaç taşımayı hizmet kapsamına almaz. Gönderilecek ilaçların reçetesi geçerli olmalı, fatura detayı gümrük noktasında yetkililere verilmelidir. Sorunsuz gümrük işlemleri için doğru beyan içeren gümrük evrakı doldurulur.
Olması gerektiği gibi IATA kurallarına göre paketleme, paketleme üzerinde de ilaçla alakalı kritik tüm bilgiler mevcut olmalıdır. İlave paketleme ilaçların transfer edilirken hasardan korur, kırılabilen ilaçlar adına uygun koruyucu malzemeler kullanılır.
İlaçların belli ısıda saklanması gerekirse kargo şirketi ilaçların oda koşullarında yani ortam sıcaklığında gönderilmesi konusunda düzenleme yaparak uygun paketleme, istenilen ısının sağlanabileceği taşıma araçlarıyla gönderim sağlanmalıdır. Mutlaka kargo sigortası olmalıdır, Bu durum gönderici, alıcıya kayıp, zarar görme halinde güvence getirir.
Gümrük işlemlerinde vergi dışında dış alım harçları istenebilir. Ücretlerin transfer sırasında çıkabileceği dikkate alınması kargo hazırlığının önemli bir aşamasıdır. İlaç miktar, niteliklerini gümrük beyanında belirtilmelidir.
Kargo şirketinin sunmuş olduğu yurtdışı ilaç kargo takip numarasıyla kargo izlenebilir. Böylelikle ilaçların zamanında teslim edilip edilmediği görülür. İlaçların zamanında ulaşabilmesi hayati önem arz eder. Bu nedenle hızlı teslimat tercihleri değerlendirilmelidir.
İlaç içeriğinde denetimli madde varsa onay gerekli olabilir. İzinlerin alınması, gümrük sürecinin buna göre ilerlemelidir. Gönderilecek ülkede ithalat ihracatı olmaması zaruri ilaçlar belirtilmiş olabilir. Bu durumda tasdik gerekebilecektir aksi halde yasal problemler olabilir. İlacın getirileceği ülkeden tedarik edilmesi süreci çok hızlandıracaktır. Uluslararası transfer, gümrük süreciyle uğraşılmasını engelleyecektir.
Kargo taşımacılığıyla ilaç kanunlar, lojistik anlamında dikkat edilmelidir. Belgelerin hazır olması, doğru lojistik şirketinin seçilmesi, aksaksız transfer adına önemlidir. Sağlıkla ilgili yurtdışı kargo ilaç taşımacılığın hayati önem taşıdığı gönderimler olabilecektir. Kargo iş, işlemlerinin en başından en sonuna kadar takibi gerekmektedir.
Yaşamsal önem arz eden ilaçların başka ülkelere yurtdışı ilaç getirme normal ilaçlarla karşılaştırıldığında en hassas süreçlerinden biri olduğu görülür, yasal düzenlemeler mevcuttur. Birçok hallerde çok acil gönderilmesi istenen yurtdışına ilaç kargo onayına uygun bulma verilebilir. Yurtdışı kargo ilaç gönderirken ilaç raporu ayrıntılarıyla yazılır, reçeteyle ilaç lojistik yapılabilir. Yurtdışına İlaç kargo gönderimi Sağlık Bakanlığı’yla alakalı tıbbi otoriteler aracılığıyla uygunluk alınması gerekmektedir. Gönderilmesi talep edilen ülkenin de tıbbi otoriteleriyle iletişime geçilmelidir.
Her ülkenin ilaç, gümrük kural, yasaları aynı değildir. İlaçların transfer edileceği ülkenin kanunlarıyla ilgili bilgi sahibi olunması gerektiğinde oradaki yetkililerden onay alınması şarttır. Bütün kargo firmaları ilaç gönderimi yapmaz, Bu sebeple yaşamsal önemi olan ilaçların güven içerisinde yurtdışı kargo ilaç adına güvenilir taşıma yaparak, Lazım tüm belgeleri kabul eden kargo şirketi seçmek gerekebilir.
Soğuk zincirle gönderimin gerekli olduğu ilaçlar mevcuttur, yurtdışı kargo şirket, başka ülkeye yurtdışı ilaç getirme yapılır. Bu halde ilaçların uygun ortam sıcaklığını sağlayabilecek kargo şirket tercihleri değerlendirilmelidir. İlaçların gönderilmeden önce belgelerinin hazırlanması, yetkililerden onay alınması önemlidir.
Bu tür ilaçları göndermeden önce, tüm gerekli belgeleri hazırlamak ve ilgili yetkililerden onay almak çok önemlidir. Ayrıca, ilaçların gönderileceği ülkenin kısıtlamalarını ve gerekliliklerini iyice araştırmak gerekmektedir.
Yurtdışı ilaç girişi hızlı ilaç gönderiminin birtakım avantajları mevcuttur. Yaşamsal önemi hallerde zaman kazandırır. Acil tedavisi uygun yurtdışı kargo ilaç hasta bildirim formuyla ihtiyaç olunan ilaçlara çok kısa sürede ulaşması sağlanır. Kesintisiz tedavi olması ihtiyaçlı hastalıklar adına ilacın gününde ulaştırılması tedavi aksaklığının önüne geçer, hastaların sağlık durumunu korur.
Seri ilaç gönderimleri belli ilaçlara erişmenin zor olduğu bölgelerde bulunan hastaların ulaşmasını sağlamaktadır. Yurtdışı ilaç gönderimi bulunan hastalar, kendi ülkelerinde olmayan, tedarik edilmesine kısıtlamalar getirilmiş ilaçlara hızlıca ulaşabilir.
Uluslararası seyahate çıkanlar adına ilaçlara hemen erişmek avantaj getirir. Acil hallerde ilaçların beklenmeden şahısların tedavisine devam edilebilir.
Hızlı transfer hizmetleri, ilaçların olması gerekli ortam sıcaklığı, başka çevre etkenleri güvenli yurtdışı kargo ilaç sağlar. Bu durum soğuk zincirle taşınması gerekli ilaçlarda önem arz eder. Gümrük süreci, meşru düzenlemelerin hızla tamamlanmasında yurtdışı ilaç gönderimi yapan firmaların profesyonel kargo taşımacılığında yetkinliğiyle başka ülkeye ilaç gönderimi kolaylaşır.
Bireysel ilaç gönderiminde ilgili ülkenin legal uygulamaların öğrenilmesi, ilaçların ne kadar sürede gönderileceğine bağlı uygun kargo transfer olanağını sağlayan taşıyıcı şirketler araştırılmalıdır.
Kurumsal ilaç gönderen şirketler ithalat ihracatla ilgili diğer ülkenin tüm kanuni koşullarını bilmelidir. İlaçların üretim aşamasından hastaya ulaşma sürecine göre tüm aşamaların izlenmesi önemlidir. Ahlaki şartlara uyulmalı, kanun kapsamında olmayan ilaçların gönderimi yapılmaz. İlaçlara ait ruhsat, sertifikalar tam olmalıdır. Gümrük vergisi, harç tutarları oranlarına göre doğru hesaplanmalı, ödeme miktarı karşı tarafa bildirilir. Alıcılar yurtdışından ilaç getirme için yapılan ilaçların alımı ve kullanımı, teslim zamanı, taşıma şartlarıyla alakalı bilgilendirilmelidir.
Online kayıt işlemlerini kullanarak internet sayfamızdan yurtdışına tüm kargo transfer işlerinizi kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. Sipariş ve ülke bilgileriniz girdikten sonra işlemleri hızlıca yapabilirsiniz. Kampanya fiyatlarımızdan faydalanabilmeniz için www.fast-express.com/tr/kampanya/
İthalat ve ihracat ürünleriniz, ilaç, gıda ürünleri, Fuar gereçleri ve fuar ekipmanları, sanayi malzemeleri, evraklar, matbu ürünler, şirket ve ofis evrakları, mobilya, ev tekstili, ofis eşyaları, Giysi elbise ve tekstil ürünleri, kozmetik ürünler, aksesuar parçaları, bijuteri ürünleri, aksesuar, kitap dergi ve defterler, ev aletleri, araba parçaları, plastik ürünler, bebek ürünleri, elektronik ürünler, belge evrak dökümanlar, mumlar, numuneler, bilgisayar, duvar kağıtları ve jaluzi ürünler, cam metal kaplar, bilgisayar ürünleri ve fotokopi kağıtları, inşaat dekorasyon ve yapı malzemeleri, tıbbi cihazlar ekipmanlar ve malzemeleri..... koli, paket, çuval, sandık vb. taşıma standartlarına uygun olan tüm gönderiler yurtdışına kargo ile gönderilebilir. Kampanya fiyatlarımızdan faydalanabilmeniz için www.fast-express.com/tr/kampanya/
Yurtdışına her türlü ilaç göndermek yasak değildir. Sadece ilaç gönderirken gümrükler çok sıkı denetlediği için kargo firmaları ilaç gönderiminde ilaç göndermek istemezler. Ancak yurtdışına ilaç göndermek yasaldır. İlaç gönderiminde yukarıda istenen belgeler ile ilacın neden ülkeye sokulduğu ile alakalı bir denetleme yapılmaktadır. Bu süreç biraz yorucu olsa da Türkiye den yurtdışına yada yurtdışından ülkemize ilaç göndermek yasaldır.
Yurtdışına ilaç göndermek isteyen firmalar ve şahıslar ilaçları için gerekli tüm belgeleri hazırladıktan sonra yurtdışı kargo ile ilaç gönderimi yapabilirler. FAST EXPRESS yurtdışına ilaç göndermek isteyen herkes için ilaç gönderimi yapmaktadır. Firmamız ilaç gönderiminde firmaların be bireysel tüm ilaç gönderimlerini hızlı, ekonomik ve güvenli şekilde yapmaktadır.